Wybór odpowiedniej skrzyni biegów to jedna z najważniejszych decyzji przy zakupie nowego samochodu. Coraz większą popularność zdobywają automatyczne skrzynie biegów, które zapewniają szereg udogodnień dla kierowcy. Jednak traditionaliści wciąż pozostają wierni manualnej przekładni. W niniejszym artykule przyjrzymy się bliżej zaletom i wadom automatycznej skrzyni biegów, aby pomóc Ci podjąć świadomy wybór.
Jak działa automatyczna skrzynia biegów
Budowa i zasada działania
Automatyczna skrzynia biegów składa się z wielu precyzyjnych elementów, takich jak sprzęgła, hamulce taśmowe czy blok hydrauliczny. Całość kontrolowana jest przez komputer, który na bieżąco analizuje prędkość jazdy, obroty silnika i nacisk na pedał gazu. Gdy tylko wykryje potrzebę zmiany biegu - samoczynnie ją przeprowadza. Dzięki temu jazda jest płynna, a silnik utrzymywany w optymalnym zakresie obrotów.
Rodzaje automatycznych skrzyń biegów
Wyróżniamy dwa podstawowe typy automatycznych skrzyń biegów:
- klasyczna skrzynia automatyczna z konwerterem momentu obrotowego
- bezstopniowa skrzynia CVT ze zmienną przełożeniem
Pierwszy typ charakteryzuje się zdecydowanymi "szarpnięciami" podczas zmiany biegów. Drugi zapewnia idealnie płynny rozruch i jazdę.
Różnice w stosunku do manualnej skrzyni biegów
Automatyczna skrzynia biegów różni się od manualnej przede wszystkim brakiem sprzęgła i dźwigni zmiany biegów. To komputer decyduje o momencie zmiany przełożenia w oparciu o aktualne warunki jazdy. Ponadto automatyczna skrzynia ma zwykle większą liczbę biegów - nawet 8 w porównaniu do 5-6 w manualnej. Pozwala to utrzymać silnik w optymalnym zakresie obrotów.
Zalety automatycznej skrzyni biegów
Łatwość obsługi dla kierowcy
Automatyczna skrzynia biegów zdecydowanie upraszcza prowadzenie samochodu. Nie wymaga wciskania sprzęgła ani mechanicznej zmiany biegów. Pozwala to skupić się wyłącznie na kierowaniu autem. Docenią to zwłaszcza osoby rozpoczynające przygodę z jazdą samochodem.
Komfort jazdy w mieście
Automat idealnie sprawdza się podczas jazdy miejskiej, gdzie trzeba często zatrzymywać się i ruszać. Delikatne przyspieszenie pozwala łagodnie włączyć się do ruchu. Nie ma też ryzyka zgaśnięcia silnika przy pełzaniu w korku.
Niższe spalanie paliwa
Dzięki dużej liczbie biegów automatyczna skrzynia utrzymuje silnik w najbardziej ekonomicznym zakresie obrotów. Pozwala to zmniejszyć zużycie paliwa nawet o 10% w porównaniu z manualną przekładnią.
Wady automatycznej skrzyni biegów
Wyższa cena zakupu auta
Samochód z automatem jest droższy od wersji z manualną skrzynią o około 1500-2000 zł. Wynika to z bardziej skomplikowanej budowy i większej liczby podzespołów.
Konieczność regularnych przeglądów
Ze względu na precyzyjne elementy automat wymaga częstszych i dokładniejszych przeglądów niż manualna skrzynia. Co ok. 60 tys. km konieczna jest wymiana oleju i filtrów.
Mniejsza kontrola nad samochodem
Kierowca ma ograniczony wpływ na dobór przełożeń, co dla niektórych oznacza mniejszą kontrolę nad pojazdem. Zwłaszcza przy dynamicznej jeździe automat może zachowywać się inaczej niż oczekuje tego kierowca.
Kiedy warto wybrać automatyczną skrzynię biegów

Dla osób rozpoczynających przygodę z samochodem
Automatyczna skrzynia biegów to strzał w dziesiątkę dla osób, które dopiero zdobywają prawo jazdy lub nie mają dużego doświadczenia w prowadzeniu samochodu. Znacznie ułatwia naukę i pozwala skupić się na opanowaniu podstaw.
Do jazdy miejskiej i podmiejskiej
W warunkach miejskich, gdzie trzeba często zmieniać biegi, automat zdecydowanie odciąża kierowcę. Pozwala na płynną, spokojną jazdę bez zbędnego wysiłku zmiany biegów. Docenią to np. kobiety w zaawansowanej ciąży.
Przy częstej jeździe w korkach
Automatyczna skrzynia biegów znacząco ułatwia jazdę w zatłoczonym mieście i częstych korkach. Delikatne ruszanie i pełzanie bez ryzyka zgaśnięcia silnika to jej duża zaleta.
Jak dbać o automatyczną skrzynię biegów
Regularna wymiana oleju
Aby automatyczna skrzynia biegów bezawaryjnie służyła przez lata, kluczowe jest przestrzeganie terminów wymiany oleju i filtrów - zwykle co 60 tys. km.
Kontrola poziomu płynów
Oprócz oleju, ważne jest także uzupełnianie w razie potrzeby płynu do automatycznej skrzyni biegów. Jego poziom należy kontrolować podczas rutynowych przeglądów.
Delikatne traktowanie skrzyni biegów
Chcąc cieszyć się bezawaryjną pracą automatu, należy unikać gwałtownego przyspieszania i hamowania. Zmiany biegów powinny odbywać się płynnie i spokojnie. Warto też rozgrzać silnik przed ruszeniem.
Przyszłość automatycznych skrzyń biegów
Coraz doskonalsze systemy automatycznej zmiany biegów
Producenci samochodów nieustannie udoskonalają oprogramowanie sterujące automatycznymi skrzyniami biegów. Dzięki temu zmiany biegów są coraz płynniejsze i następują w odpowiedniej chwili.
Rozwój technologii hybrydowych i elektrycznych
W pojazdach hybrydowych i elektrycznych automatyczna skrzynia biegów stanowi obecnie podstawowe wyposażenie. Pozwala optymalnie wykorzystać moc jednostki elektrycznej i zasięg baterii.
Automatyzacja i samochody autonomiczne
Automatyczne skrzynie biegów to kluczowy element dalszego rozwoju samochodów autonomicznych. Dokładne sterowanie przełożeniami umożliwi płynną, bezpieczną jazdę bez udziału kierowcy.
Podsumowując, automatyczna skrzynia biegów ma zarówno wady, jak i zalety. Jeśli odpowiada Twojemu stylowi jazdy, może znacząco podnieść komfort i przyjemność z prowadzenia samochodu. Mamy nadzieję, że powyższy artykuł pomoże Ci podjąć świadomą decyzję przy wyborze wyposażenia nowego auta.
Podsumowanie
Automatyczna skrzynia biegów to nowoczesne rozwiązanie, które upraszcza prowadzenie samochodu i zapewnia płynność jazdy. Choć wiąże się z pewnymi wadami, dla wielu kierowców zalety przeważają szalę. Automat sprawdzi się szczególnie w miejskich warunkach oraz dla osób rozpoczynających przygodę z samochodem. Przed zakupem nowego auta warto rozważyć zarówno wersję z manualną, jak i automatyczną skrzynią biegów. Pozwoli to trafnie dobrać auto do indywidualnych preferencji i stylu jazdy.