Bezpieczna i komfortowa jazda zależy w dużej mierze od sprawności zawieszenia samochodu. Jednym z kluczowych elementów odpowiedzialnych za tłumienie drgań i stabilność auta są amortyzatory. Ich stan techniczny ma wpływ nie tylko na wygodę podróżowania, ale przede wszystkim bezpieczeństwo kierowcy i pasażerów. Dlatego warto regularnie kontrolować amortyzatory i wymieniać je, gdy tylko zauważymy niepokojące objawy ich zużycia.
Kiedy wymienić amortyzatory?
Objawy zużycia amortyzatorów
Do typowych oznak świadczących o konieczności wymiany amortyzatorów należą:
- Auto podskakuje na nierównościach
- Tłumienie drgań jest nierówne na poszczególnych kołach
- Samochód źle trzyma się drogi, "rwie" na zakrętach
- Słychać stukanie podczas jazdy po nierównej nawierzchni
- Wydłuża się droga hamowania
- Kierownica drga na wybojach
- Amortyzator przecieka olejem
Jeśli zauważymy powyższe objawy, najlepiej niezwłocznie udać się do warsztatu w celu diagnozy. Specjalista sprawdzi stan techniczny amortyzatorów i doradzi, czy należy je wymienić.
Wpływ na bezpieczeństwo jazdy
Zużyte amortyzatory negatywnie wpływają na prowadzenie pojazdu. Zwiększa się droga hamowania, auto źle trzyma tor jazdy na zakrętach, a kierowca traci panowanie nad samochodem. Może to prowadzić do groźnych sytuacji na drodze i wypadków. Dlatego należy traktować wymianę amortyzatorów priorytetowo i nie odkładać jej w czasie.
Koszty eksploatacji samochodu
Jazda na niesprawnych amortyzatorach generuje dodatkowe koszty:
- Szybsze zużycie opon - nierównomierne obciążenie kół
- Większe spalanie - opory toczenia przy kołysaniu nadwozia
- Uszkodzenia zawieszenia i układu kierowniczego
Dlatego inwestycja w nowe amortyzatory może być opłacalna i pozwoli uniknąć większych wydatków w przyszłości.
Rodzaje amortyzatorów
Amortyzatory hydrauliczne
Klasyczne amortyzatory hydrauliczne wykorzystują olej do tłumienia drgań. Ich zalety to niska cena i powszechna dostępność. Wadami są ograniczona skuteczność w niskich temperaturach i stosunkowo krótsza żywotność.
Amortyzatory gazowe
Amortyzatory gazowe napełnione są azotem lub innym gazem. Reagują szybciej niż hydrauliczne i zapewniają lepszą charakterystykę tłumienia. Są droższe, ale mają dłuższą żywotność.
Amortyzatory kubełkowe
Amortyzatory kubełkowe (McPhersona) stosuje się w zawieszeniu kolumnowym. Składają się z tłoka poruszającego się w cylindrze wypełnionym olejem. Są tańsze od gazowych, ale mniej wytrzymałe.
Zalety amortyzatorów gazowych
Lepsza charakterystyka tłumienia
Amortyzatory gazowe reagują dynamicznie i skutecznie tłumią drgania samochodu. Dzięki temu auto prowadzi się pewniej i stabilniej.
Większa trwałość
Szacuje się, że amortyzatory gazowe wytrzymują ok. 80-100 tys. km (w porównaniu do 40-60 tys. km w przypadku hydraulicznych). Oznacza to rzadszą konieczność wymiany.
Niższe koszty eksploatacji
Choć amortyzatory gazowe są droższe, to na dłuższą metę pozwalają zaoszczędzić na kosztach eksploatacji auta. Rzadziej trzeba je wymieniać, a auto zużywa mniej paliwa i jest bezpieczniejsze.
Wady i zalety amortyzatorów hydraulicznych
Zalety amortyzatorów hydraulicznych
- Niska cena
- Łatwa dostępność
- Prosta konstrukcja
Wady amortyzatorów hydraulicznych
- Gorsza charakterystyka tłumienia
- Mniejsza wytrzymałość
- Spadek skuteczności w niskich temperaturach
Koszt wymiany amortyzatorów
Cena nowych amortyzatorów
Ceny amortyzatorów zależą od producenta i modelu samochodu. Amortyzatory gazowe są droższe od hydraulicznych średnio o 30-50%.
Koszt robocizny w warsztacie
Stawka za wymianę kompletu amortyzatorów w warsztacie to ok. 200-300 zł. Im mniej dostępna konstrukcja zawieszenia, tym pracochłonność i koszt wyższy.
Porównanie z amortyzatorami oryginalnymi
Amortyzatory oryginalne są zwykle najdroższe. Tańszą alternatywą o porównywalnej jakości mogą być amortyzatory marki Sachs, KYB, Monroe, Bilstein czy Febi.
Kryteria wyboru odpowiednich amortyzatorów
Zastosowanie auta
Inne wymagania co do amortyzatorów mają samochody osobowe, a inne pojazdy terenowe lub sportowe. Należy dobrać je do typu i przeznaczenia pojazdu.
Warunki eksploatacji
Amortyzatory muszą być dopasowane do warunków, w jakich auto się porusza - głównie miejskich czy trasach szybkiego ruchu.
Styl jazdy kierowcy
Sposób prowadzenia auta również ma wpływ na wybór. Osoby dynamicznie pokonujące zakręty potrzebują amortyzatorów o innym działaniu niż kierowcy spokojni.
Gdzie kupić i wymienić amortyzatory?
Zakup w sklepie lub warsztacie
Amortyzatory można kupić w sklepach motoryzacyjnych lub zamówić w warsztacie samochodowym. Dobry warsztat doradzi odpowiedni typ.
Wymiana w ASO lub niezależnym warsztacie
Amortyzatory wymienić można zarówno w ASO, jak i dowolnym warsztacie specjalizującym się w zawieszeniu. Kluczowe jest doświadczenie mechanika.
Zakup i montaż we własnym zakresie
Montaż amortyzatorów nie należy do skomplikowanych, więc można je wymienić samemu, jeśli ma się doświadczenie i narzędzia.
Bezpieczeństwo przede wszystkim
Regularne kontrole stanu amortyzatorów
Aby uniknąć nagłych awarii, należy regularnie kontrolować stan amortyzatorów i wymieniać je zgodnie z zaleceniami producenta.
Wybór markowych, sprawdzonych amortyzatorów
Montaż amortyzatorów niewiadomego pochodzenia może pogorszyć prowadzenie auta zamiast je poprawić. Nie warto ryzykować bezpieczeństwem.
Wymiana kompletu amortyzatorów
Aby zachować równomierne prowadzenie pojazdu, zaleca się wymieniać wszystkie amortyzatory w tym samym czasie.
Podsumowanie
Podsumowując, wymiana zużytych lub uszkodzonych amortyzatorów jest kluczowa dla bezpieczeństwa i komfortu jazdy. Ich stan techniczny warto regularnie kontrolować, a w razie potrzeby wymienić na nowe. Lepiej zapobiegać niż leczyć ewentualne szkody i awarie. Wybór odpowiedniego typu nowych amortyzatorów powinien uwzględniać zastosowanie auta, warunki eksploatacji i styl jazdy. Inwestycja w markowe amortyzatory gazowe może być opłacalna w dłuższej perspektywie, choć wiąże się z wyższą ceną zakupu.