Wymiana sprzęgła w samochodzie to skomplikowany proces, który wymaga odpowiednich umiejętności, narzędzi i części. Jednak przy odpowiednim przygotowaniu i ostrożnym postępowaniu zgodnie z instrukcją, możliwe jest przeprowadzenie tego zabiegu samodzielnie. Pozwoli to zaoszczędzić spore pieniądze w porównaniu z oddaniem auta do warsztatu.
Przygotowanie do wymiany sprzęgła
Narzędzia i części potrzebne do wymiany
Przed przystąpieniem do demontażu należy zgromadzić wszystkie niezbędne narzędzia i części. Będą potrzebne podstawowe klucze nasadowe i oczkowe, śrubokręty, dźwignie montażowe oraz specjalistyczne narzędzia warsztatowe jak klucz dynamometryczny. Konieczne będzie też urządzenie do odsysania oleju, podnośnik samochodowy oraz pojemniki na płyny. Należy zakupić nowe sprzęgło odpowiednie do danego modelu auta, koło zamachowe, łożysko oporowe, docisk oraz śruby i kołki mocujące. Dobrze mieć też pod ręką nowy koncentrat płynu hamulcowego oraz olej do skrzyni biegów.
Demontaż elementów związanych ze sprzęgłem
Przed wymianą sprzęgła trzeba zdemontować inne podzespoły samochodu, które będą przeszkadzały w pracy. Należy zatem zdjąć akumulator, chłodnicę, zbiornik wyrównawczy płynu chłodzącego, filtr powietrza oraz osłony silnika. Czasem konieczne będzie także odkręcenie silnika i zawieszenia silnika na wózku mechanicznym, by uzyskać lepszy dostęp do sprzęgła.
Bezpieczeństwo pracy przy samochodzie
Podczas wymiany sprzęgła należy zachować szczególną ostrożność i przestrzegać zasad BHP. Auto musi być unieruchomione na poziomej nawierzchni, a koła zablokowane klinami. Wskazane jest użycie podnośnika i stojaków do stabilnego podparcia samochodu. W ciasnych przestrzeniach silnika istnieje ryzyko skaleczenia, więc warto założyć rękawice ochronne. Należy też uważać przy odsysaniu oleju i płynów eksploatacyjnych.
Demontaż starego sprzęgła
Odłączenie przewodów i linki sprzęgła
Pierwszym krokiem jest odpięcie linek, przewodów i cięgien od dźwigni zmiany biegów i sprzęgła w kabinie kierowcy. Następnie odczepia się linkę sprzęgła od widełek wydzwigni. Trzeba też odłączyć przewody elektryczne idące do czujnika położenia pedału sprzęgła. W niektórych autach konieczne jest również zdjęcie naciągacza linki sprzęgła.
Demontaż skrzyni biegów i wału napędowego
Kolejny krok to odkręcenie i wyjęcie skrzyni biegów wraz z wałem napędowym. Najpierw należy odkręcić śruby mocujące silnik do skrzyni biegów, a następnie śruby i kołki mocujące samą skrzynię do nadwozia. Pozwoli to na odłączenie skrzyni biegów od silnika. Następnie odkręcamy przegub uniwersalny z końca wału napędowego i wyciągamy cały zespół ze skrzynią biegów z auta.
Wyjęcie starego sprzęgła
Teraz można przystąpić do demontażu zużytego sprzęgła. Odkręcamy śruby mocujące koło zamachowe, zdejmujemy docisk sprzęgła, a następnie wyciągamy cały zespół sprzęgłowy. Uszkodzone części takie jak koło zamachowe czy łożysko oporowe również podlegają wymianie. Dokładnie czyścimy powierzchnie, by pozbyć się resztek starego materiału ciernego.
Montaż nowego sprzęgła
Sprawdzenie i przygotowanie nowego sprzęgła
Przed montażem należy sprawdzić nowe sprzęgło – czy nie ma uszkodzeń, pęknięć, czy dysk pasuje do koła zamachowego. Smarujemy powierzchnie kontaktowe smarem molibdenowym. Następnie zakładamy na wał korbowy wycentrowane koło zamachowe i mocujemy śrubami z odpowiednim momentem dokręcenia.
Montaż sprzęgła i docisku
Teraz można założyć nowy zespół sprzęgłowy, uważając by prawidłowo osadzić łożysko oporowe. Dokręcamy śruby mocujące sprzęgło. Na sprzęgło zakładamy docisk i mocujemy go równomiernie, kontrolując luz. Docisk powinien przylegać do płyty naciskowej całą powierzchnią.
Montaż skrzyni biegów i wału napędowego
Gdy sprzęgło jest zamontowane, można przystąpić do montażu skrzyni biegów i wału napędowego. Skrzynię wraz z wałem wsuwamy do auta i mocujemy w odwrotnej kolejności niż przy demontażu. Następnie dokręcamy skrzynię biegów do silnika, pamiętając o uszczelce i nowych śrubach.
Zakończenie wymiany sprzęgła
Podłączenie linki i przewodów sprzęgła
Gdy skrzynia biegów i sprzęgło są zamontowane, można podłączyć linkę i przewody. Linkę sprzęgła mocujemy do widełek w dźwigni, regulując jej napięcie. Podpinamy przewody od czujnika położenia pedału i od układu sterowania silnikiem. Sprawdzamy, czy nie ma przeszkód w ruchu linki i pedału.
Napełnienie płynów i kontrola szczelności
Przed uruchomieniem należy napełnić olejem skrzynię biegów oraz układ chłodzenia i hamulcowy, używając nowych płynów. Sprawdzamy szczelność wszystkich połączeń i śrub pod kątem wycieków. Dokręcamy poluzowane elementy. Jeśli wszystko jest w porządku, można uruchomić auto.
Uruchomienie silnika i test działania sprzęgła
Silnik powinien zapalić bez problemu. Należy go rozgrzać i przetestować działanie sprzęgła, zmieniając biegi i ruszając. Jeśli biegi wchodzą płynnie, a samochód nie szarpie, znak że sprzęgło zostało zamontowane poprawnie. W przeciwnym razie trzeba sprawdzić ustawienie elementów jeszcze raz.
Ustawienie i docieranie nowego sprzęgła
Regulacja wolnego biegu sprzęgła
Po wymianie sprzęgła konieczna jest regulacja linki, by pedał miał prawidłowy skok i zapewniał pełne wyłączenie napędu. Ustawiamy wolny bieg tak, by na wciśniętym sprzęgle samochód powoli pełzał do przodu. Sprawdzamy też luz pedału.
Docieranie sprzęgła
Nowe sprzęgło wymaga tzw. docierania, czyli powolnego dopasowania tarcz ciernej do koła zamachowego. Przez pierwsze 500 km należy jeździć spokojnie, unikając gwałtownych ruchów pedałem i dużych obciążeń. Stopniowo zwiększamy obciążenie, aby sprzęgło mogło się dobrze dotrzeć.
Ewentualne poprawki i dodatkowe regulacje
Mimo starannego montażu mogą być potrzebne drobne poprawki, np. ponowna regulacja linki czy dokręcenie śrub. Wskazane jest sprawdzenie auta po kilku dniach i przejechaniu kilkuset kilometrów. Jeśli wyczuwalne są wibracje, hałasy czy problemy ze zmianą biegów, należy przeprowadzić dodatkowe regulacje.
Podsumowanie
Chociaż wymiana sprzęgła wymaga wprawy i dokładności, można wykonać ją we własnym zakresie, oszczędzając czas i pieniądze. Kluczowe jest odpowiednie przygotowanie, zgromadzenie narzędzi i części oraz ścisłe trzymanie się instrukcji krok po kroku. Docieranie nowego sprzęgła i drobne regulacje po montażu zapewnią poprawne działanie i długą żywotność. Samodzielnie wykonana praca daje satysfakcję i pozwala lepiej poznać swój samochód.