System EGR (Exhaust Gas Recirculation) odgrywa kluczową rolę w nowoczesnych silnikach wysokoprężnych. Pozwala on ograniczyć emisję szkodliwych tlenków azotu, ale jego działanie wiąże się także z pewnymi wadami. W niniejszym artykule wyjaśnimy dokładnie, czym jest układ EGR, jak działa recyrkulacja spalin, kiedy się włącza i jak jest regulowana. Omówimy zalety i wady tego rozwiązania, wpływ na usuwanie sadzy oraz sposoby dbania o układ EGR. Wskażemy również objawy świadczące o jego niesprawności.
Czym jest system EGR w silnikach Diesla?
EGR (Exhaust Gas Recirculation) to skrót od angielskiej nazwy - recyrkulacja spalin. Jest to układ, który umożliwia ponowne wprowadzenie określonej ilości spalin do komory spalania silnika ZS. Dzięki temu obniża się temperatura procesu spalania, co z kolei ogranicza powstawanie tlenków azotu. Gaz ten zawiera m.in. dwutlenek węgla, parę wodną i tlenek węgla.
Układ EGR składa się z zaworu sterującego ilością recyrkulowanych spalin, chłodnicy do ich schładzania, rury odprowadzającej gazy z układu wydechowego do dolotu oraz czujników i elementów sterujących. Całość jest kontrolowana przez sterownik silnika. System ten stosuje się w silnikach ZS od lat 90. XX wieku.
Jak działa recyrkulacja spalin w układzie EGR?
Recyrkulacja spalin polega na tym, że część gazów wylotowych, zamiast być wydalana do atmosfery, zostaje zawrócona z powrotem do komory spalania. Następuje to poprzez otwarcie elektromagnetycznego zaworu EGR, który łączy układ wydechowy z dolotowym.
Spaliny przepływają przez chłodnicę EGR, w której ulegają schłodzeniu, a następnie trafiają do kolektora dolotowego, skąd wraz ze świeżym powietrzem dostają się do cylindrów. Tam mieszają się ze świeżą mieszanką paliwowo-powietrzną i biorą udział w procesie spalania.
Czytaj więcej: Jak wymienić tarcze i klocki hamulcowe? Krok po kroku poradnik
Kiedy włącza się system EGR i jak reguluje ilość recyrkulowanych spalin?
Układ EGR uruchamia się po rozruchu silnika, gdy temperatura płynu chłodzącego osiągnie określoną wartość. Im wyższa temperatura, tym większy stopień otwarcia zaworu EGR, a co za tym idzie - wyższy udział recyrkulowanych spalin.
Sterownik silnika na bieżąco analizuje obciążenie i prędkość obrotową jednostki napędowej. Na tej podstawie precyzyjnie reguluje ilość spalin kierowanych z powrotem do cylindrów. Im większe obciążenie i wyższe obroty, tym udział EGR rośnie, aby skutecznie obniżyć temperaturę i zredukować emisję NOx.
Jakie są zalety stosowania systemu EGR w silnikach Diesla?
Główną zaletą układu EGR jest znaczne obniżenie emisji tlenków azotu. Dzięki niższej temperaturze spalania produkcja NOx spada nawet o 60%. Pozwala to spełnić rygorystyczne normy emisji spalin bez konieczności stosowania dodatkowych systemów oczyszczania.
Innym pozytywnym aspektem jest mniejsze zużycie paliwa. Obniżona temperatura procesu spalania zwiększa sprawność silnika, co przekłada się na redukcję spalania nawet o 3-5%.
Kolejną zaletą jest zmniejszenie hałasu pracy silnika. Recyrkulowane spaliny tłumią nadmierny wzrost ciśnienia w komorze spalania, ograniczając tym samym poziom generowanego hałasu.
Jakie wady ma recyrkulacja spalin przez układ EGR?
Choć układ EGR ma wiele zalet, to nie jest rozwiązaniem idealnym. Do głównych wad tego systemu zaliczyć można: osadzanie się sadzy w układzie dolotowym, zanieczyszczenie oleju silnikowego oraz awarie elementów EGR.
Ponownie wprowadzane spaliny zawierają cząstki sadzy, które osiadają na ściankach kolektora dolotowego oraz zaworach. Może to prowadzić do zwiększenia emisji cząstek stałych oraz pogorszenia parametrów silnika.
Zawarte w EGR oleje i smary także przedostają się do układu dolotowego, powodując szybsze zużycie oleju w silniku i konieczność jego częstszej wymiany.
Zawór EGR, chłodnica oraz czujniki są elementami wrażliwymi na zanieczyszczenia, co skutkuje ich częstymi uszkodzeniami i koniecznością wymiany. Zwiększa to koszty eksploatacji pojazdu.
Jak system EGR wpływa na usuwanie sadzy z układu wydechowego silnika?
Układ EGR ma bezpośredni wpływ na proces usuwania nagromadzonej sadzy z filtra cząstek stałych DPF w silnikach Diesla. Obecność spalin w mieszance dolotowej podnosi temperaturę spalania, co ułatwia regenerację filtra DPF.
Jednak z drugiej strony, recyrkulacja zwiększa emisję cząstek stałych, co może prowadzić do szybszego zatykania się filtra. Dlatego bardzo ważne jest dbanie o drożność układu EGR i regularna kontrola stanu technicznego.
Jak dbać o układ EGR, by uniknąć awarii i nieprawidłowego działania?
Aby układ EGR działał bez zarzutu przez długi czas, należy:
- Regularnie sprawdzać i wymieniać filtr powietrza.
- Używać wyłącznie oleju silnikowego o odpowiedniej jakości.
- Sprawdzać szczelność układu EGR i wymieniać uszkodzone elementy.
- Regularnie czyścić zawór EGR i układ dolotowy.
- Kontrolować stan techniczny czujników.
Należy również bezwzględnie przestrzegać terminów wymiany oleju i filtrów oraz stosować się do zaleceń producenta pojazdu dotyczących obsługi układu EGR.
Jakie objawy świadczą o niesprawnym układzie EGR w samochodzie?
Do typowych oznak uszkodzenia lub nieprawidłowego działania systemu EGR należą:
- Spadek mocy i problemy z osiągami.
- Nierówna praca silnika, wahania obrotów.
- Zwiększone zużycie paliwa.
- Nadmierne zadymienie spalin.
- Przekroczenie norm emisji spalin.
- Zapalanie się lampki check engine.
- Wyciek płynów ze wspomagania układu EGR.
W przypadku wystąpienia powyższych objawów, należy jak najszybciej sprawdzić stan techniczny układu EGR w warsztacie. Pozwoli to uniknąć poważniejszych uszkodzeń silnika oraz kosztownych napraw.
Podsumowanie
Układ recyrkulacji spalin EGR odgrywa kluczową rolę w nowoczesnych silnikach wysokoprężnych, pozwalając spełnić rygorystyczne normy emisji spalin. Choć system ten ma swoje wady, jak osadzanie sadzy czy awaryjność elementów, to zdecydowanie przeważają zalety. Należy jednak pamiętać o regularnej kontroli i konserwacji układu EGR, aby zapobiec poważniejszym awariom silnika. W przypadku pojawienia się niepokojących objawów, niezbędna jest szybka diagnoza w warsztacie.
Tagi
Udostępnij artykuł
