Hałas podczas hamowania samochodu jest zjawiskiem, które niepokoi wielu kierowców. Często pojawia się niespodziewanie i budzi obawy o stan techniczny pojazdu. Chociaż w niektórych przypadkach może sygnalizować problem, to jednak w większości sytuacji jest zupełnie normalny. Dlaczego zatem hamulce wydają dźwięk i kiedy powinno się martwić ich stanem technicznym?
Przyczyny wydawania dźwięku podczas hamowania
Podczas hamowania wytwarzane jest tarcie pomiędzy okładzinami hamulcowymi a tarczą lub bębnem. Im mocniej kierowca naciska pedał hamulca, tym większe tarcie i hałas. Dodatkowo im szybciej porusza się samochód, tym gwałtowniejsze hamowanie i donośniejszy odgłos. Dźwięk hamulców zależy więc od stylu jazdy kierowcy i prędkości pojazdu.
Inną przyczyną jest zużycie klocków hamulcowych. W miarę eksploatacji okładziny ścierają się i stają chropowate. Powoduje to zwiększone tarcie i hałas podczas hamowania. Im większe zużycie klocków, tym głośniejszy dźwięk. Wymiana okładzin przywraca cichą pracę układu hamulcowego.
Również zanieczyszczenia mogą być źródłem hałasu. Kurz, piasek i inne zabrudzenia dostające się między okładzinę a tarczę zwiększają tarcie i wydawany dźwięk. Regularna kontrola stanu hamulców i ich czyszczenie pozwalają uniknąć tego problemu.
Rodzaje sygnałów dźwiękowych hamulców
Hamulce mogą wydawać różne dźwięki, które wskazują na konkretne problemy lub są całkowicie normalnym zjawiskiem. Do najczęstszych odgłosów należą:
Pisk hamulcowy
Wysoki pisk pojawia się najczęściej podczas gwałtownego hamowania. Jest spowodowany blokadą kół i poślizgiem okładzin po tarczy hamulcowej. Choć nieprzyjemny, jest zupełnie bezpieczny, o ile nie pojawia się zbyt często.
Trzeszczenie
Trzeszczące hamulce sygnalizują najczęściej obecność zanieczyszczeń, np. błota lub soli, które dostały się między okładziny a tarcze. Czasem świadczy o zużyciu klocków hamulcowych.
Zgrzytanie
Zgrzytający dźwięk podczas hamowania może oznaczać nierówności na powierzchni tarcz lub klocków spowodowane różnym stopniem ich zużycia. Konieczna jest wtedy wymiana okładzin hamulcowych.
Pukanie
Donośne stuknięcia lub puknięcia sygnalizują poluzowanie się elementów układu hamulcowego i wymagają pilnej naprawy.
Dźwięk pisku hamulcowego
Kiedy się pojawia
Pisk hamulcowy pojawia się najczęściej podczas gwałtownego hamowania, gdy prędkość pojazdu jest wysoka. Im szybciej porusza się samochód, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia tego zjawiska. Do pisku dochodzi również podczas hamowania na mokrej lub oblodzonej nawierzchni.
Jak powstaje
Przyczyną pisku jest blokada kół i poślizg okładzin hamulcowych po powierzchni tarczy. Klocki blokują się na skutek zbyt dużej siły docisku wywieranej przez siłowniki hamulcowe. To z kolei wynika z gwałtownego i mocnego wciśnięcia pedału hamulca przez kierowcę.
Jak go uniknąć
Aby zapobiec piskowi hamulców, należy hamować płynnie i stopniowo, a nie gwałtownie i panicznie. Układy ABS i ESP pomagają uniknąć blokady kół. Również stan techniczny hamulców, a zwłaszcza grubość okładzin ma znaczenie. Ich nadmierne zużycie sprzyja poślizgowi.
Trzeszczenie hamulców
Przyczyny
Do najczęstszych przyczyn trzeszczenia hamulców należą:
- zanieczyszczenia (kurz, piasek, sól, błoto) które dostają się między okładziny a tarcze
- nierówne powierzchnie klocków i tarcz wynikające z ich zużycia
- luźne elementy układu hamulcowego
Naprawa
Aby pozbyć się trzeszczenia hamulców, należy:
- oczyścić okładziny i tarcze z zabrudzeń
- sprawdzić luz elementów i dokręcić poluzowane śruby
- sprawdzić grubość klocków i w razie potrzeby wymienić na nowe
Wymiana klocków hamulcowych
Jeśli przyczyną trzeszczenia jest zużycie klocków, konieczna jest ich wymiana. Nowe okładziny przywrócą płynne i ciche hamowanie. Należy stosować materiały dobrej jakości, odpowiednie do danego modelu samochodu.
Zgrzytanie hamulców
Zużycie okładzin
Najczęstszą przyczyną zgrzytania jest nadmierne zużycie okładzin hamulcowych. Powoduje to powstawanie nierówności na powierzchni ciernych i nieprawidłowy kontakt klocka z tarczą.
Zanieczyszczenia
Podobnie jak w przypadku trzeszczenia, także zgrzyt może być spowodowany obecnością zanieczyszczeń pomiędzy okładzinami a tarczami hamulcowymi.
Nierówne klocki
Przyczyną zgrzytania bywają też różne grubości klocków hamulcowych, np. po nierównomiernym ich zużyciu. Skutkuje to nieprawidłowym kontaktem z tarczą.
Hałas hamulców bębnowych
Wycieranie się okładzin
W hamulcach bębnowych źródłem hałasu jest przede wszystkim zużycie okładzin ciernej. Powoduje ono większe tarcie i wydawanie głośniejszych dźwięków podczas hamowania.
Poluzowane elementy
Stukanie i pukanie hamulców bębnowych oznacza na ogół poluzowanie się jakiegoś elementu, np. sprężyn mocujących. Wymaga to pilnej interwencji i dokręcenia.
Nierówna powierzchnia bębnów
Przyczyną hałasu mogą być też nierówności powierzchni bębnów hamulcowych, spowodowane korozją lub uszkodzeniami mechanicznymi.
Podsumowując, dźwięki towarzyszące hamowaniu są w większości przypadków całkowicie normalne i bezpieczne. Niepokojące sygnały, takie jak stukanie czy pukanie, wymagają jednak diagnozy w warsztacie. Regularna kontrola i prawidłowa eksploatacja hamulców pozwalają uniknąć wielu problemów i jeździć bezpiecznie.
Podsumowanie
Dźwięki towarzyszące hamowaniu są naturalnym zjawiskiem wynikającym z pracy układu hamulcowego. W większości przypadków nie powinny budzić obaw o stan techniczny pojazdu. Jednak niepokojące objawy, takie jak stukanie, pukanie czy zgrzyty wskazują na konieczność diagnozy. Regularne przeglądy, wymiana klocków i dbałość o czystość hamulców pozwalają uniknąć problemów i jeździć bezpiecznie z pełną kontrolą nad pojazdem.
Najczęstsze pytania
Jak rozpoznać normalne dźwięki hamulców?
Do typowych, nieszkodliwych odgłosów należy cichy pisk, szum lub lekkie trzeszczenie podczas mocnego hamowania. Świadczą o prawidłowej pracy hamulców.
Kiedy dźwięk hamulców powinien niepokoić?
Niepokój powinny budzić: głośny pisk, zgrzyty, stukanie, dźwięk zdrapywania oraz hałasy przy lekkim hamowaniu. Mogą wskazywać na poważniejsze problemy.
Jak pozbyć się pisku hamulcowego?
Należy hamować stopniowo i miękko, a nie gwałtownie. Pomocne są systemy ABS i ESP. Ważne jest, by klocki hamulcowe nie były nadmiernie zużyte.
Co oznacza trzeszczenie hamulców?
Trzeszczenie to na ogół efekt obecności zanieczyszczeń lub zużycia klocków. Konieczne może być ich oczyszczenie lub wymiana.
Jak pozbyć się zgrzytu hamulców?
Przyczyną zgrzytu są najczęściej nierówności klocków lub tarcz. Należy je oczyścić lub wymienić okładziny na nowe.